Sažetak | Martin Buber jedan je od protagonista suvremene dijaloške filozofije (filozofije relacije). Međutim, u proučavanju njegove dijaloške misli često se zanemaruje činjenica da je njegova dijaloška filozofija ujedno i filozofija religije s posebnim naglaskom na religiozno (svakodnevno, življeno) iskustvo. Analizirajući temeljne postavke Buberove filozofije, mogućnost ostvarivanja Ja-Ti i Ja-Ono odnosa, koja su prema autoru ujedno i dva jedina moguća načina na koja čovjek doživljava svijet, dolazimo do činjenice bitne razlike među njima. Ja-Ono odnos karakterizira stjecanje iskustva i spoznavanje svijeta (pa i iskorištavanje), dok je Ja-Ti odnos onaj istinski susret u kojem ne samo da, u neposrednosti i uzajamnosti susrećemo drugoga, bližnjega, već je temelj i jamac takvog susreta Bog, odnosno Vječni Ti. Iz tog je razloga Boga moguće susresti samo u odnosu, istinskoj relaciji, a ne posredstvom pojmova i logike. Iz te perspektive nemogućnosti opisivanja Boga riječima, Buber izvodi kritiku racionalnih dokaza za Božju opstojnost. Govoreći o čovjekovom odnosu s Bogom, tematizira pitanje zla i patnje nedužnih te činjenicu Božje pomrčine u suvremenom svijetu. Zaključuje da je Božja pomrčina neodvojiva od pomrčine čovjeka, koji je, previše izgubljen u svijetu Onog, zaboravio njegovati istinske odnose. Otkrivši nevolju modernog svijeta i čovjeka, Buber kroz svoju misao nastoji vratiti Boga u svijet preko obnove istinskog susreta (dijaloga). |